Baelen is een dorp halverwege Eupen en Limbourg. In het verleden was het hoofdplaats van de Ban van Baelen.

Het Hertogdom Limburg werd in het verleden opgedeeld in vijf Bannen (Baelen, Montzen, Walhorn, Herve en Sprimont). Deze worden ook wel Hoogbanken genoemd. Deze indeling is overeenkomstig aan de Kwartieren in Luik of Luxemburg. Onder deze hoogbank had men nog kleinere rechtsgebieden die op hun beurt een aantal dorpen groepeerden. Bij Luxemburg zijn dit meieren, bij Luik zijn dit Kasselrijen of Baljuwschappen. In het oosten van België spreekt men van banken.Baelen 1

Baelen was bijgevolg één van de hoofdplaatsen van het Hertogdom Limburg. Toch is deze plaats vandaag niet meer dan een mooi dorp. De voornaamste bezienswaardigheid is de kerk vanwege haar gedraaide torenspits.  Voor het overige staan er eveneens fraaie huizen in de omgeving van de kerk. De oostgrens van de gemeente markeerde vroeger ook de grens met Pruisen.